صدور خدمات فنی و مهندسی صنعت نفت از دروازه دانش‌بنیان‌ها
نبض نفت- امروز وزارت نفت دولت سیزدهم برخلاف دولت قبل که چشمش به دست شرکت‌های خارجی همچون توتال بود، اعتقاد دارد تحریم فرصت مناسبی است برای توسعه ساخت داخل و بومی‌سازی تجهیزات. جواد اوجی، وزیر نفت و مرد شماره یک این وزارتخانه در همان روزهای نخست آغاز به‌کار خود این قول را به شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی داد که چه در دوران تحریم و چه پساتحریم، هدف و اولویت ما برای بومی‌سازی و خودکفایی در تجهیزات و قطعات موردنیاز صنعت نفت شرکت‌های دانش‌بنیان‌های داخلی هستند.
اوجی و مدیرانش به‌طور انحصاری به‌دنبال افزایش تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در بستر زیست‌بوم فناوری و نوآوری نبوده و نیستند، هرچند در این دو سالی که از انتخاب دولت سیزدهم می گذرد، تعداد این شرکت‌ها از ۱۵۰ به بیش از ۵۵۰ شرکت رسیده، اما هدف نهایی نفتی‌ها توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در داخل و خارج از ایران است.
معاونان و مدیران عامل صنعت نفت با چراغ سبز و حمایت وزیر نفت در دو سال اخیر به شرکت‌های دانش‌بنیان اعتماد و اعتقاد بیشتری پیدا کرده‌اند و در این راه از هیچ‌گونه حمایتی دریغ نورزیده‌اند. شاهد این مدعا آن بوده است که چندی پیش برای نخستین‌بار در تاریخ بیش از ۱۲۰ صنعت نفت، وزارت نفت به‌عنوان دستگاه اجرایی برتر در ارائه و درج نیازهای فناورانه و نوآورانه در سامانه نان معرفی شد.
وزارت نفت در دو سال اخیر در بحث چالش خوردگی تأسیسات نفت و گاز خود که میانگین سنی قالب آنها بالاست، نتایج بسیار مطلوبی از شرکت‌های دانش‌بنیان و همکاری با آنها گرفته است، از این رو به گفته مهدیا مطهری، مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران برای پیشبرد اهداف خود در برنامه هفتم توسعه حساب ویژه‌ای روی این شرکت‌ها باز کرده است.
هم‌زمان با به‌کارگیری گسترده شرکت‌های دانش‌بنیان در داخل صنعت نفت کشور، وزارت نفت با دیپلماسی فعال انرژی تلاش کرده با هدف صدور خدمات فنی و مهندسی در خارج از ایران نیز برای این شرکت‌ها اشتغال ایجاد کند.
نمونه بارز این موضوع تعمیرات اساسی ایستگاه‌های تقویت فشار گاز در کشور ونزوئلا از سوی یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی است. شب گذشته ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری نیز ایجاد بازارهای جدید برای کشور، ایجاد بازار برای محصولات دانش‌بنیان ایرانی و صدور خدمات فنی و مهندسی به کشورهای آمریکای لاتین را از اهداف سفر به این منطقه برشمرد و تأکید کرد: صدور خدمات فنی و مهندسی ما به کشورهای همسایه با دوره قبل از این دولت تفاوت بسیاری داشته است.
افزایش چندبرابری مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان در پروژه‌های وزارت نفت از عزم دولت برای رفع موانع تولید و حل مشکلات شرکت‌های تولیدی حکایت دارد.
با گذشت دو سال از انتخاب دولت سیزدهم، در زمینه خنثی کردن تحریم‌های حوزه نفت و گاز کشور بیشترین اقدام‌ها انجام شده است. در این میان یکی از اقدام‌های وزارت نفت حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و استفاده از روش‌های مختلف تولید کالا و خدمات در داخل بود. به عبارت دیگر در این سال‌ها هرچه تحریم‌ها سخت‌تر شده حمایت‌ها از شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها هدفمندتر شده است.
از جمله سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های مرتبط با تولید بار اول اقلام راهبردی در صنعت نفت تشکیل کارگروه تولید بار اول در سطح مدیران ارشد وزارت نفت به‌منظور تسهیل و رفع موانع اجرای قراردادهای ساخت بار اول در شرکت‌های اصلی و تابع وزارت است.
طی ابلاغ وزیر نفت درباره پروژه‌های تولید بار اول تعداد ۱۰۴ پروژه ساخت بار اول تعریف و به کارگروه تولید بار اول معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری از سوی وزارت نفت ارسال شده است که با اجرای آنها هزینه تأمین کالا به ۳۰ تا ۶۰ درصد نمونه خارجی کاهش می‌یابد، همچنین با به سرانجام رسیدن این طرح‌ها سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی برای کشور حاصل خواهد شد که در شرایط تحریم رقم قابل‌توجهی است.
از ۱۰۴ پروژه یادشده تعداد ۳۷ پروژه به مبلغ ۳۲ میلیون دلار قرارداد امضا شده و تعداد ۱۹ پروژه تأیید شده و در مرحله پیگیری امضا قرار دارد و بقیه از سوی کارگروه تولید بار اول در وزارت نفت در حال بررسی است.
منبع:شانا
