ظرفیت تولید ۷۳۰ میلیون مترمكعبی تولید گاز از پارس جنوبی در زمستان ۱۴۰۲

به گزارش نبض نفت به نقل ازروابط عمومی شرکت ملی نفت ایران، میدان مشترک پارس جنوبی که ۵۰ درصد ذخایر گازی ایران را در خود جای داده، سهمی ۷۰ درصدی را در تولید گاز کشور برعهده دارد. از همین رو استمرار تولید از این میدان، در تأمین امنیت انرژی ایران در بخش‌های مختلف از جمله بخش خانگی، تجاری، نیروگاهی و صنعتی بسیار مهم است.
اگرچه بیش از ۲۳ سال از آغاز توسعه این میدان مشترک می‌گذرد، همچنان طرح‌های مختلفی با هدف نگهداشت و افزایش تولید از پارس جنوبی در خلیج فارس در جریان است. افزون بر آن، با توجه به برداشت گاز از سوی ایران و قطر در سال‌های گذشته، به‌تدریج فشار گاز در مخزن پارس جنوبی در حال کاهش است و برای آنکه همچنان بتوان بیشترین تولید را با هدف تأمین انرژی مورد نیاز کشور انجام داد، باید طرح‌های فشارافزایی اجرا شود.
این در شرایطی است که به گفته جواد اوجی، وزیر نفت، ایران در زمستان با ناترازی بیش از ۲۵۰ میلیون مترمکعبی گاز روبه‌روست و حفظ ظرفیت تولید کنونی اهمیت بسزایی دارد.
با این حال برای جبران این ناترازی، افزون بر اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی در همه بخش‌ها با هدف کاهش شدت مصرف، افزایش تولید گاز نیز باید در دستور کار باشد.
با توجه به این مهم، افزون بر توسعه پارس جنوبی، بهره‌برداری از سایر میدان‌های گازی نیز مورد توجه بوده و آنگونه که محمدحسین متجلی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس اعلام کرده، توسعه میدان‌های گازی مانند کیش، پارس شمالی، بلال و فرزاد B نیز به موازات مطالعات فشارافزایی در بزرگ‌ترین میدان مشترک گازی جهان در حال انجام است.
به گفته متجلی، با اجرای طرح‌های مختلف در پارس جنوبی مانند تولید زودهنگام از فاز ۱۱ پارس جنوبی، اجرا و بهره‌برداری از خط لوله جدید فاز ۱۶ و برنامه‌ریزی برای تولید گاز از سکوی آلفای فاز ۱۳، ظرفیت تولید گاز در زمستان از این میدان مشترک تا ۳۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش خواهد یافت، همچنین تولید زودهنگام گاز از میدان کیش نیز از سال آینده آغاز خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه مطالعات فشارافزایی در میدان مشترک پارس جنوبی توسط پیمانکار ایرانی و با همکاری شریکان خارجی در حال انجام است تأکید کرده که این مطالعات برای صرفه‌جویی در زمان در هر دو بخش خشکی و دریا انجام می‌شود.
مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
* افزون بر تولید زودهنگام گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی، چه اقدام‌های دیگری برای افزایش تولید گاز از این میدان مشترک در زمستان در حال انجام است؟   
یکی از وظایف مهمی که به‌عهده شرکت نفت و گاز پارس قرار دارد نگهداشت و افزایش تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی است. در این زمینه، تولید گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی در آیینی با حضور رئیس‌جمهوری همزمان با هفته دولت آغاز شد که ابتدا با تولید ۷.۵ میلیون مترمکعب در روز عملیاتی شده است و پیش‌بینی می‌شود تولید از سکوی ۱۱B تا زمستان به ۱۵ میلیون مترمکعب در روز برسد.
افزون بر این اقدام، برنامه افزایش تولید از سکوی ۱۳A نیز در دستور کار قرار دارد. تولید گاز از چاه‌های سکوی فاز ۱۳A که پیش از این آسیب دیده بود، مسائل فنی پیچیده‌ای دارد، اما در تلاشیم با پیگیری‌های انجام‌شده، از زمستان با چهار حلقه چاه، سکوی ۱۳A را به تولید ۱۰ میلیون متر مکعب در روز برسانیم، البته این عدد به‌عنوان برآورد است.
بهره‌برداری از خط جدید دریایی فاز ۱۶ هم در مهرماه برنامه‌ریزی شده که تولید گاز از این فاز را تا ۸ میلیون مترمکعب در روز افزایش خواهد داد و اکنون بحث اتصال به پالایشگاه خشکی در جریان است.
* با توجه به این اقدام‌ها، ظرفیت تولید گاز ایران در زمستان امسال از میدان مشترک پارس جنوبی به چه عددی می‌رسد؟
در مجموع با بهره‌برداری از چند حلقه چاه فاز ۱۱، تعدادی از چاه‌های سکوی ۱۳A و خط لوله جدید فاز ۱۶ افزایش تولید ۳۰ میلیون مترمکعبی تولید گاز در زمستان از پارس جنوبی برنامه‌ریزی شده است و زمستان امسال رکورد تولید ۷۳۰ میلیون مترمکعب در روز از پارس جنوبی ثبت می‌شود.
البته تولید گاز به مصرف بستگی دارد. تولید را بر اساس مصرف برنامه‌ریزی می‌کنیم، اما این توانایی وجود دارد اگر کسری وجود داشته باشد، از ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم و در زمستان امسال امکان تولید روزانه۷۳۰ میلیون مترمکعب گاز از بزرگ‌ترین میدان مشترک گازی جهان در اختیار ایران خواهد بود.
* با توجه به اینکه ایران و قطر بیش از ۲ دهه است که از میدان مشترک پارس جنوبی برداشت گاز انجام می‌دهند، افت فشار گاز در این میدان در سال‌های آینده قابل پیش‌بینی است. برنامه شرکت نفت و گاز پارس برای فشارافزایی در پارس جنوبی چیست؟
هم‌اکنون مطالعات فشارافزایی در دو بخش خشکی و دریا به موازات در دو مسیر جداگانه انجام می‌شود و این اقدام از آن جهت است که فرصت را از دست ندهیم.
مشاور طرح برای انجام مطالعات فشارافزایی شرکت نارگان و شرکای خارجی آن در بخش خشکی و دریاست و تأییدیه مطالعات مفهومی در حال انجام است، همچنین برای مطالعات پایه، جلسات فشرده و سنگین با مشاور خارجی و ایرانی انجام می‌شود.
* با توجه به اینکه شرکت انتخاب‌شده برای مطالعه فشارافزایی در میدان مشترک پارس جنوبی ایرانی است، تهیه تجهیزات مورد نیاز از جمله کمپرسورها نیز در داخل کشور انجام خواهد شد؟
برای تهیه تجهیزات نباید یک سویه نگاه کنیم، زیرا بحث فشارافزایی برای کشور بسیار مهم است، بنابراین هم به توان داخلی تکیه خواهیم کرد و از این ظرفیت استفاده می‌کنیم و هم از ظرفیت شرکت‌های خارجی که با ایران همکاری می‌کنند بهره خواهیم برد.
از نظر ظرفیت ساخت سکوهای فشارافزایی در داخل این مطالعات انجام شده و بررسی شرکت‌های خارجی نیز در دستور کار قرار دارد و در ماه‌های آینده به جمع‌بندی خواهیم رسید. در تأمین کمپرسورهای مورد نیاز نیز از توان شرکت‌های ایرانی، همچنین خارجی‌ها استفاده خواهیم کرد.  
* علاوه بر توسعه پارس جنوبی، چه میدان‌های دیگری در دست توسعه قرار دارد تا ظرفیت تولید گاز کشور در سال‌های آینده افزایش یابد؟
از مهم‌ترین طرح‌هایی که افزایش ظرفیت تولید گاز را برای کشور به همراه خواهد داشت می‌توان به توسعه میدان کیش، توسعه میدان بلال، مطالعات پایه میدان پارس شمالی و انجام مطالعات مفهومی میدان مشترک فرزاد اشاره کرد.  
در میدان کیش، برنامه‌ریزی انجام‌شده این است که گاز فاز اول به سایت یک عسلویه برای فرآورش منتقل شود و به موازات آن سه فاز دیگر در طرح توسعه کیش داریم، بنابراین باید پالایشگاه بندر آفتاب هم در دستور توسعه قرار گیرد و این پالایشگاه توسعه یابد. این مباحث در هیئت مدیره شرکت ملی نفت و مدیریت توسعه شرکت ملی نفت پیگیری می‌شود و بعد از اینکه به نتیجه واحدی در پالایشگاه بندر آفتاب رسیدیم در برنامه‌های توسعه‌ای شرکت نفت و گاز پارس قرار می‌گیرد.
با توجه به قراردادی که با شرکت تأسیسات دریایی به‌عنوان پیمانکار توسعه میدان کیش داریم، تولید زودهنگام گاز از این میدان در سال ۱۴۰۳ انجام خواهد شد.
پیمانکار اصلی توسعه میدان بلال شرکت پتروپارس است. هم‌اکنون مهندسی و ساخت سکوی بلال توسط شرکت تأسیسات دریایی پیشرفت خوبی داشته و ساخت جکت آن نیز توسط شرکت صدرا در حال انجام است. محل اتصال این سکو به پالایشگاه نیز در شرکت ملی نفت، شرکت نفت و گاز پارس و شرکت پتروپارس در حال بررسی است که پس از نهایی‌ شدن، خرید لوله در دست اجرا قرار خواهد گرفت.
* در خصوص توسعه لایه نفتی پارس جنوبی چه اقدام‌هایی انجام شده است؟
جلسه اولیه برای توسعه فاز دوم لایه نفتی پارس جنوبی با پیمانکار بعد از تنفیذ قرارداد برگزار شده است. اکنون نیز برنامه‌ریزی برای افزایش تولید نفت از لایه نفتی پارس جنوبی در حال انجام است و در این مرحله نیز از ظرفیت شناور پالایشی موجود در موقعیت دریایی این طرح (FPSO) استفاده خواهد شد.
* در خصوص انجام مسئولیت‌ اجتماعی چه اقدام‌هایی در شرکت نفت و گاز پارس شده است؟ و آیا ساخت بیمارستان در عسلویه با توجه به ماهیت صنعتی آن در دستور کار قرار دارد؟
سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به‌عنوان متولی مسئولیت‌ اجتماعی در منطقه تعریف شده و سایر شرکت‌های فعال در ذیل حاکمیت این شرکت، وظایف خود را در حیطه عمل به مسئولیت‌های اجتماعی در مناطق صنعتی استان بوشهر از جمله عسلویه و کنگان انجام می‌دهند.
نبود بیمارستان یکی از نقاط ضعف این مناطق است که با توجه به صنعتی و قطب اقتصادی‌ بودن منطقه باید بیمارستان مجهز ساخته شود. در این زمینه جلساتی برگزار شده تا از ظرفیت‌های قراردادی آینده مانند توسعه میدان کیش و پارس شمالی برای ساخت بیمارستان در این منطقه استفاده و کمک کنیم این کمبود در این مناطق اقتصادی جبران شود.
* و به‌عنوان پرسش آخر! فاز ۱۱ پارس جنوبی سکوی دیگری نیز خواهد داشت. آیا سفارش ساخت سکوی دوم فاز ۱۱ پارس جنوبی انجام شده است؟
برای ساخت دومین سکوی فاز ۱۱ طرح‌های مختلفی تعریف شده است. هم‌اکنون پیمانکاران ساخت جکت و ساخت سکو مشخص شده و در مرحله مهندسی قرار دارد. شرکت صدرا ساخت جکت و شرکت ایزوایکو ساخت سکو را به‌عهده دارد و ساخت خط لوله نیز با شرکت پتروپارس خواهد بود، همچنین پیمانکار حفاری شرکت پسکو (POSCO) خواهد بود که یکی از شرکت‌های حفاری پتروپارس است.