طرح جمعآوری دیاکسید کربن از هوا کلید میخورد
نبض نفت- در حالی که نمایندگان پارلمان اروپا تأکید دارند کاهش انتشار گازهای گلخانهای باید اولویت اصلی اتحادیه اروپا در مبارزه با تغییرات اقلیمی باقی بماند، آنها همچنین از طرحهای حذف کربن از هوا نیز حمایت کردند.
این طرح توسط کمیته محیط زیست، سلامت عمومی و امنیت غذایی پارلمان اروپا با ۵۹ رأی موافق، ۱۷ رأی مخالف و ۹ رأی ممتنع و در چارچوب صدور گواهینامه اتحادیه برای حذف کربن (CFCR) تصویب شد.
سابقه این موضوع به تصویب قطعنامهای در آوریل ۲۰۲۳ در پارلمان اروپا در مورد چرخههای کربن پایدار بر میگردد. این قطعنامه میگوید در حالی که اتحادیه اروپا باید کاهش سریع و قابلپیشبینی انتشار گازهای گلخانهای خود را در اولویت قرار دهد، طرحهای حذف کربن از جو باید نقش فزایندهای در دستیابی به خالص انتشار صفر اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۵۰ ایفا کند تا انتشار گازهای گلخانهای را در بخشهایی که نمیتوان کاهش داد یا حذف کرد، متعادل ساخت.
کاشت درختانی که هنگام رشد، دیاکسید کربن را جذب میکنند، امروزه رایجترین روش حذف کربن از هواست. این روش ازسوی شرکتهای هواپیمایی استفاده میشود تا به پروازها اجازه دهند انتشار گازهای گلخانهای خود را جبران کنند.
با این حال جبران انتشار کربن بحثبرانگیز بوده و با انتقاد شدید حامیان محیطزیست مواجه شده است و آن را «قمار کربن» مینامند.
در این زمینه کلسی پرلمن (Kelsey Perlman)، از سازمان غیردولتی حفاظت از جنگلها (Fern) گفت: در حالی که وجود درختان برای پرداختن به بحران اقلیمی ضروری است، اجازه دادن به انتشاردهندگان گازهای گلخانهای برای کاشت درخت بهمنظور «خنثی کردن» انتشار خود، یک سیاست اقلیمی شکستخورده است.
شیوههای دیگر شامل جذب مستقیم هوا (DAC) است که طی آن انتشاردهندگان عمده، گاز دیاکسید کربن را بهطور مستقیم از اتمسفر جذب و بهصورت دائمی چه در زیر زمین یا بهصورت جامد ذخیره میکنند.
برای چنین شیوههایی، نمایندگان پارلمان اروپا گفتند کربن باید برای چند قرن ذخیره شود تا گواهی انتشار کربن صادر شود، همچنین برای صدور گواهی موسوم به «کربن کشاورزی» (carbon farming)- کاهش انتشار ناشی از شیوههای کشاورزی - باید به کاهش انتشار برای یک دوره حداقل پنجساله منجر شود، در همین حال فعالیتهای «کربن کشاورزی» نباید بر امنیت غذایی اتحادیه اروپا تأثیر منفی بگذارد.
برای اطمینان از ذخیرهسازی بلندمدت کربن، صدور گواهی ذخیرهسازی کربن در محصولات ابتدا باید محدود به محصولات چوبی برداشتشده یا مصالح ساختمانی باشد که کربن را حداقل برای پنج دهه ذخیره میکنند.
تمایز بین فعالیتهای حذف کربن در پیشنهاد مصوب کمیته محیط زیست پارلمان اروپا مورد استقبال حامیان اقلیمی قرار گرفته است و میگویند این تمایز از سردرگمی بین فعالیتهایی که میتوانند اساساً متفاوت باشند، جلوگیری میکند.
کتی فالون (Kathy Fallon) از گروه غیرانتفاعی هوای پاک گفت: گواهیهای حذف انتشار اتحادیه اروپا باید با کیفیت بالا، در عمل مؤثر و مرتبط با موارد استفاده مناسب باشد، در غیر این صورت خطر تضعیف اهداف کربنزدایی را بهدنبال دارد.
وی افزود: اصلاحات تصویبشده گامی در جهت درست است.
در عین حال دیدگاههای حامیان اقلیم در مورد طرح پیشنهادی مصوب پارلمان اروپا دوگانه است. گروه سبز «رصد بازار کربن»، گفت: در حالی که کمیته محیطزیست پارلمان اروپا پیشنهاد اولیه کمیسیون اروپا را «بهطور قابلملاحظهای بهبود بخشیده است»، اما در خصوص محدود کردن استفاده از حذف کربن در طرحهای جبران انتشار داوطلبانه بهاندازه کافی مترقی نیست. افزون بر این، قوانین کنونی اجازه میدهد یک فعالیت حذف، دو بار در دفاتر ثبت خصوصی و عمومی شمارش شوند.
پیشنهاد طرح صدور گواهینامه حذف کربن (CFCR) در نشست عمومی پارلمان اروپا هفته سوم نوامبر ۲۰۲۳ به رأی گذاشته خواهد شد. در همین حال، انتظار میرود کشورهای عضو اتحادیه اروپا در دسامبر ۲۰۲۳ موضع خود را در مورد متن اتخاذ کنند.
این پیشنهاد پس از برگزاری نشست دو طرف و توافق بر سر متن مشترک در فرآیند بهاصطلاح مذاکرات سهگانه با حضور کمیسیون اروپا به قانون تبدیل خواهد شد.
منبع:شانا