نگاهی به بازارهای صادراتی گاز ایران در سال ۹۷

نبض نفت - در این راستا یکی از مشتریان گازی ایران طی سال های گذشته ترکیه بوده است. قرارداد ۲۵ ساله صادرات گاز ایران و ترکیه، در سال ۱۳۷۴ امضا و از سال ۱۳۸۱ آغاز شد و تا سال ۲۰۲۶ (هشت سال آینده) ادامه دارد. خط لوله صادراتی گاز به ترکیه با قطر ۴۸ اینچ، از قزوین منشعب می‌شود و تا آذربایجان ادامه دارد. قطر این خط از تبریز تا بازرگان به ۴۰ اینچ می‌رسد و افزون بر تامین بخشی از مصارف داخلی آذربایجان، در انتها گاز را تحویل مرز صادراتی می‌دهد.

قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه سالانه است که بر اساس آن ایران حجم مشخصی را باید در طول یک سال به ترکیه تحویل دهد. البته زمانی که مصرف داخلی زیاد می‌شود مانند زمان اوج مصرف در زمستان، حجم صادرات به ترکیه  کاهش داده می شود. بر این اساس مقدار صادرات گاهی به ۳۲ میلیون متر مکعب در روز، گاهی به روزانه ۲۵ میلیون مترمکعب و حتی در زمان تعمیرات به ۱۵ میلیون مترمکعب نیز رسیده است، اما به طور میانگین روزانه ۲۶ میلیون مترمکعب گاز به ترکیه صادر می‌شود.

چراغ روشن گاز ایران در عراق

یکی از مهم‌ترین قراردادهای صادراتی ایران مربوط به عراق است که شامل دو بخش بغداد و بصره می‌شود. در دو قرارداد میان ایران و عراق مقرر شده تا صادرات گاز در سال نخست، روزانه حدود ۶ میلیون مترمکعب، در سال دوم حدود ۱۴ میلیون مترمکعب و در سال سوم تا پایان قرارداد به سقف ۳۰ تا ۳۵ میلیون مترمکعب برسد.میانگین صادرات گاز به بغداد روزانه ۸,۵ تا ۹ میلیون مترمکعب گاز بوده و حتی تا ۱۸ میلیون متر مکعب در روز نیز رسیده است، بر اساس این قرارداد تا خردادماه، نخستین سال صادرات گاز ایران به بغداد به پایان رسید و پس از آن مقدار صادرات روزانه گاز به بغداد به ۱۴ میلیون مترمکعب خواهد رسید.

آغاز صادرات گاز ایران به بصره، پس از طی مراحل ساخت خطوط انتقال در عراق در مرحله حل و فصل مسائلی میان پیمانکار بخش داخل عراق و کارفرما (وزارت برق عراق) است، در بخش داخل ایران آمادگی کامل، چه از لحاظ تأسیسات و ایستگاه‌ها و خطوط و چه از لحاظ گاز مورد نیاز اعلام شده است. البته حمیدرضا عراقی، مدیرعامل شرکت ملی گاز، برقراری صادرات گاز به بصره را در گرو پرداخت هزینه از سوی عراق اعلام کرده است.

به گفته وی، بغداد به عنوان پایتخت عراق مرجع تصمیم‌گیری در این باره است و اکنون درصدد حل مسائل مالی و بودجه‌ای برای دریافت گاز هستند. همچنین بهزاد بابازاده،  مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه عملیات صادرات گاز از ایران به بصره از سوی دو طرف به پایان رسیده است، به ایسنا گفت: این پروژه در حال هماهنگی‌های نهایی است و پس از انجام این هماهنگی‌ها صادرات به زودی آغاز خواهد شد .

  صادرات گاز به بصره نیز در قالب فاز دوم صادرات گاز به عراق تعریف شده که از پایانه شلمچه و با بهره‌مندی از ظرفیت خط ششم سراسری ایران، انجام خواهد شد.

قرار است با اضافه شدن بصره به مقاصد صادراتی گاز ایران، میزان صادرات روزانه گاز ایران به حدود ۶۰ میلیون مترمکعب افزایش یابد.

کشورهایی که خواهان گاز ایران هستند

همچنین ارمنستان آمادگی خود را برای صادرات گاز ایران از خاک این کشور به سمت گرجستان اعلام کرده، اما با اتفاقات سیاسی اخیر ارمنستان این موضوع به تاخیر افتاده است.اکنون روزانه یک میلیون مترمکعب گاز به ارمنستان صادر می‌شود و بر اساس مذاکرات انجام شده امکان افزایش این مقدار صادرات وجود دارد. در ازای گازی که به ارمنستان صادر می‌شود دریافت‌کننده برق هستیم که می‌توانیم بخشی از این برق را به گرجستان بفروشیم و بخش دیگر را وارد کشور کنیم.

البته قرار است در هفته جاری هیئت ارمنستانی در تهران حضور یابند و درمورد سر قیمت جدید گاز و افزایش میزان صادرات گاز ایران به ارمنستان مذاکره کنند. اخبار حاکی از آن است که شرکت نیروگاه حرارتی ایروان متقاضی دریافت گاز بیشتری از ایران است و از آنجا که قرارداد بین شرکت ملی گاز ایران و شرکت نیروگاه حرارتی ایروان، تهاتر گاز با برق است، آنها تقاضای افزایش از یک میلیون به یک میلیون و ۶۰۰ هزار مترمکعب گاز را دارند.

منبع: ایسنا