افزایش قیمت سوخت در مصر و پیامدهای آن

نبض نفت - مصر با اجرای سیاست اصلاحات اقتصادی، شروع به حذف تدریجی یارانه سوخت کرده و در این چارچوب، طی کمتر از دو سال، سه بار قیمت سوخت را افزایش داده که آخرین بار آن شنبه گذشته بود.

دولت مصر اواخر ژوئن سال گذشته (تیرماه 96) نیز قیمت برخی حامل های انرژی را تا صددرصد افزایش داده بود. در ماه نوامبر( آبان/آذر ) سال 2016 نیز در چارچوب طرح توقف پرداخت یارانه ها، قیمت ها بین 30 تا 47 درصد در این کشور افزایش یافته بود.

یک مقام مصری در ماه مارس 2017 گفته بود، هدف این نیست یارانه سوخت به طور کامل حذف شود، بلکه هدف این است طی سه سال کاهش یابد و یارانه ها به صورت هدفمند پرداخت شود.

رونامه دولتی «الاهرام» در این ارتباط نوشت: دولت مصر افزایش قیمت حامل های انرژی را 13 ژوئن ( 23 خرداد ) تصویب کرده و این افزایش ها از روز شنبه اجرایی شد.

بر اساس اعلام دولت مصر، بهای بنزین از نوع 'اکتان' 92، 35 درصد افزایش یافته و به 6.75 پوند مصری رسیده و قیمت گازوئیل و بنزین با اکتان 80 نیز که بیشترین مصرف را در مصر دارد، بیش از 50 درصد افزایش یافته و به 5.50 پوند مصری رسیده است.(هر دلار آمریکا با 17.80 پوند مصر ارزشگذاری شده است.)

قیمت هر لیتر بنزین 95 هم به 7.75 پوند مصری رسیده و شاهد افزایش قیمت 16.5 درصدی بوده است. قیمت گاز مایع (سی ان جی) برای خودروها نیز افزایش حدودا 37 درصدی را تجربه کرده و از هر متر مکعب دو پوند به 2.75 پوند مصری رسیده است. همچنین بهای کپسول های گاز برای مصارف خانگی نیز با افزایش حدود 70 درصدی از 30 به 50 پوند مصر افزایش یافت.

مصر در یک ماه گذشته قیمت 12 کالا و خدمات را افزایش داده است

افزایش قیمت ها در مصر منحصر به سوخت نبوده است. دولت این کشور در یک ماه گذشته قیمت 12 کالا و خدمات را افزایش داده است. در این مدت بهای بنزین، گازوئیل، کپسول گاز از 40 تا 70 درصد افزایش یافته است. پیش از آن نیز قیمت بلیط مترو 250 درصد، آب اشامیدنی 46 درصد و همچنین هزینه صدور گذرنامه 150 درصد افزایش یافته بود. همچنین قرار است قیمت برق نیز در این کشور در چند روز آینده 26 درصد افزایش یابد.

اصلاحات اقتصادی شرط صندوق بین المللی پول برای پرداخت 12 میلیارد دلار وام به مصر

صندوق بین المللی پول سال 2014، پرداخت وام 12 میلیارد دلاری به مصر را مشروط به اصلاحات اقتصادی در این کشور و از جمله شناور کردن نرخ ارز و کاهش یارانه های انرژی و آب و تصویب قوانینی برای تشویق سرمایه گذاری کرده است .

بانک مرکزی مصر از ماه نوامبر سال 2016 اقدام به شناور کردن نرخ ارز کرد و صندوق بین المللی پول نیز در ماه نوامبر 2016 میلادی با دادن وام به مصر موافقت کرد . شناور کردن نرخ ارز باعث افزایش تورم در این کشور شد که این تورم در ماه جولای 2017 به اوج خود یعنی 34.2 درصد رسید، اما کم کم این رقم کاهش یافت.

مقام های مصری بر ضرورت هدفمند کردن یارانه ها تاکید دارند

روزنامه الاهرام به نقل از «طارق الملا» وزیر نفت این کشور نوشت: افزایش قیمت سوخت با هدف تصحیح سیستم پرداخت یارانه و هدفمندکردن آن است. طی پنج سال گذشته دولت مصر مبلغی معادل 29 میلیارد دلار یارانه به حامل های انرژی پرداخت کرده که نیازمندان واقعی از این یارانه استفاده نکرده اند.

الملا پیش از این نیز گفته بود، با وجود افزایش قیمت ها، هنوز به سوخت یارانه پرداخت می شود و وزارتخانه اش 65 درصد قیمت تولیدات نفتی را پرداخت می کند.

افزایش قیمت حامل های انرژی، باعث صرفه جویی 50 میلیارد پوندی در خزانه می شود

«محمد معیط » وزیر دارایی مصر گفت: این تصمیم طی سال مالی 2018 -2019 میلادی باعث صرفه جویی 50 میلیارد پوند مصر برای خزانه می شود.

وی افزود: به زودی از یک بسته حمایتی اجتماعی به ارزش حدود 60 میلیارد پوند مصر رونمایی می شود که هدف از آن بهبود زندگی حقوق بگیران است و معافیت ها و تخفیف های مالیاتی برای آنان در پی دارد.

معیط در ادامه گفت: افزایش قیمت آب و برق، در چارچوب بودجه کل نیست بلکه مربوط به دو شرکت است و سود آن به این دو شرکت می رسد.

طارق الملا وزیر نفت مصر نیز با بیان اینکه پیش بینی می شود با این اقدام، مصرف مشتقات نفتی به میزان پنج درصد کاهش یابد، گفت: این اقدام باعث صرفه جویی 50 میلیارد پوندی می شود و هزینه یارانه ها از 139 میلیارد پوند به 89 میلیارد پوند می رسد.

«یاسر عمر» رئیس کمیته برنامه ریزی و بودجه مجلس نمایندگان مصر نیز گفت: دولت بخشی از یارانه حامل های انرژی را حذف کرده، اما همچنان 80 میلیارد پوند مصری به همه انواع سوخت یارانه پرداخت می کند و پیش بینی می شود با افزایش متوسط قیمت جهانی نفت، یارانه پرداختی نیز بیشتر شود.

دولت برای کاهش کمبود بودجه دست به افزایش قیمت حامل های انرژی زد

رئیس کمیته برنامه ریزی و بودجه مجلس نمایندگان مصر در مورد افزایش قیمت سوخت گفت: این تصمیم ها ممکن است، برای اقشار کم درآمد دردآور باشد، اما با بسته های حمایتی دولتی مشکل تا حدودی رفع می شود و قشر متوسط نیز ممکن است چند سال تبعات این اصلاحات اقتصادی را تحمل کنند .

وی افزود: مصر قبلا کمک هایی از کشورهای عربی دریافت می کرد، اما اکنون بر پاهای خود استوار است.

این نماینده مجلس اضافه کرد: کاهش یارانه های پرداختی باعث کاهش کمبود بودجه می شود . دولت گام های مهمی در این خصوص برداشته است.

زمان نامناسب افزایش قیمت

برخی رسانه های مصری زمان اجرایی شدن افزایش این قیمت را که در دومین روز تعطیلات عید فطر بود، نامناسب دانستند . تارنمای 'اضاءات مصر' با انتقاد از این سیاست دولت نوشت: این اقدام، عیدی دولت به مردم بود.

«السید حجازی» دبیر کمیته انرژی در مجلس نمایندگان مصر گفت: افزایش قیمت ها در زمان مناسبی نبود، دولت باید در پی راه های دیگری برای پر کردن کمبود بودجه می بود.

«محمد رسوان» عضو کمیته انرژی مجلس مصر نیز گفت: افزایش قیمت ها قابل پیش بین بود، اما دولت در مورد میزان آن با مجلس مشورت نکرد.

تبعات منفی افزایش قیمت حامل های انرژی

کارشناسان در خصوص تاثیر چنین سیاست های سختگیرانه ای بر طبقات ضعیف و متوسط جامعه مصر هشدار می دهند و می گویند، اینگونه اقدامات باعث فقیرتر شدن اقشار ضعیف و افزایش قیمت بسیاری از کالاها که در زندگی روزمره مردم کاربرد دارد، می شود.

کارشناسان اقتصادی بیم آن دارند این اقدام باعث افزایش نرخ تورم در مصر شود، تورم پس از شناور شدن نرخ ارز در سال 2017 میلادی ، به 34 درصد رسید. گفته می شود افزایش قیمت سوخت برای برخی صنایع بسیار مضر است و عامل افزایش 20 تا 45 درصدی هزینه تولید می شود و جدا از این، هزینه های حمل و نقل و جابجایی نیز به این مورد اضافه می شود.

از سوی دیگر مخالفان سیاست های اقتصادی مصر می گویند، دولت از سال 2014 سه بار یارانه را کاهش داده است . افزایش قیمت حامل های انرژی باعث افزایش تورم می شود، قیمت همه کالاهای مصرفی به این دلیل تحت تاثیر قرار می گیرد، در حالی که دولت می گوید ناچار است دست به این اقدام بزند تا اوضاع اقتصادی کشور را اصلاح کند.

افزایش پنج تا 20 درصدی قیمت لوازم خانگی یکی از نتایج افزایش قیمت سوخت

تارنمای «المصری الیوم » نوشت: تجار فعال در حوزه لوازم خانگی پیش بینی کردند با افزایش قیمت حامل های انرژی، قیمت این لوازم بین پنج تا 20 درصد افزایش یابد .

«فتحی محمد» تاجر مصری در این خصوص گفت: پیش بینی می شود قیمت لوازم خانگی به دلیل افزایش بهای برق و سوخت، طی روزهای آینده بین 10 تا 15 درصد افزایش یابد، زیرا اینها تاثیر زیادی در قیمت لوازم خانگی و هزینه های حمل و نقل دارد.

«سلیمان النص» یکی دیگر از تاجران نیز گفت: پیش بینی می شود قیمت ها به میزان 20 درصد افزایش یابد.

«سعید شعیب » یکی ازمغازه داران مصری گفت: قیمت لوازم خانگی با افزایش قیمت سوخت بسیار تغییر می کند، زیرا این صنایع وابستگی زیادی به سوخت دارد . وی نیز پیش بینی کرد، قیمت لوزم خانگی بین پنج تا 10 درصد افزایش یابد.

مواد خوراکی هم تحت تاثیر افزایش قیمت حامل های انرژی قرار می گیرد

«صبحی محمود» تاجر مواد غذایی مصری گفت: قیمت کالاها حتی پیش از افزایش قیمت سوخت شروع به افزایش کرده است. لبنیات از اول ماه رمضان گران شد و با اینکه هزینه حمل و نقل محصولات ، سهم زیادی در کل قیمت آن ندارد، اما افزایش قیمت سوخت باعث افزایش قیمت مواد خوراکی می شود.

رکود در بازار یکی دیگر از تبعات افزایش قیمت سوخت

کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند، افزایش قیمت ها و ناتوانی مردم در خرید، منجر به رکود در بازار می شود و این یعنی هم مصرف کننده و هم تولید کننده و هم تاجران و توزیع کنندگان آسیب می بینند.

«فتحی محمد» تاجر مصری گفت: از زمان شناور شدن قیمت ارز در ماه نوامبر سال 2016 و به تبع آن افزایش تورم و بالا رفتن قیمت برخی کالاها، خرید لوازم خانگی 50 درصد کاهش یافته، زیرا حقوق ها ثابت مانده و مردم دیگر تمایلی برای تعویض وسایل قدیمی خود ندارند و به همان لوازم خانگی قدیمی اکتفا می کنند .

محمود فروشنده مواد غذایی و خوراکی نیز گفت، با گران شدن برخی کالاها ، اکنون تقاضا برای خرید کاهش یافته و پیش بینی می شود با موج گرانی های جدید، بازار وارد رکود شود و فشار بر طبقه متوسط جامعه افزایش یابد.

افزایش کرایه حمل و نقل عمومی از دیگر تبعات افزایش قیمت حامل های انرژی

با توجه به افزایش 16 تا 70 درصدی قیمت حامل های انرژی، بدیهی است کرایه در بخش حمل و نقل عمومی نیز افزایش یابد که این نیز تقریبا همه اقشار جامعه را درگیر می کند .

یک راننده سه چرخه هایی که در مصر به 'توک توک' معروف است، گفت که وی و همکارانش تصمیم گرفته اند کرایه را از چهار پوند به 5.5 پوند مصری افزایش دهند، زیرا قیمت های قبلی با شرایط جدید برای آن ها صرفه اقتصادی ندارد .

«عاطف محمود» کارمند مصری نیز گفت که پلیس برای جلوگیری از هرگونه جدال در ایستگاه های مسافربری حضور دارد . وی افزود، هر روز 12 پوند کرایه می دهد، اما پیش بینی می شود این رقم به 16 تا 18 پوند برسد.

افزایش قیمت ها ممکن است منجر به افزایش جرم و جنایت شود

حذف تدریجی یارانه سوخت و افزایش قیمت آن، باعث ایجاد مشکلات بیشتر برای اقشار ضعیف جامعه می شود ، آن ها به دلیل پایین بودن درآمدشان، توانایی تامین نیازهای ضروری خود را ندارند و این ممکن است باعث افزایش جرم و جنایت شود و در نتیجه این کشور با بی ثباتی مواجه شود.

مردم تمایلی برای اعلام اعتراض در خیابان ها ندارند

گفته می شود، 'السیسی' رییس جمهوری مصر شجاعت زیادی دارد که پشت سر هم چنین سیاست هایی را اجرا می کند، در حالی که روسای جمهوری قبلی از اجرای آن وحشت داشتند.

با اینکه این افزایش قیمت ها به صورت مستقیم بر زندگی مردم تاثیر دارد، اما مصر شاهد اعتراض های گسترده ای جز مواردی محدود نبوده است. مصری ها این روزها بیشتر در شبکه های اجتماعی نارضایتی خود را از اوضاع کنونی اعلام می کنند. آن ها اخیرا هشتگی در مخالفت با افزایش قیمت بنزین ایجاد کرده اند. برخی خود را با اردن مقایسه می کنند و می گویند متوسط درآمد اردنی ها دو هزار و 500 دلار است اما مصری ها 60 دلار، اردنی ها دست به اعتراض می زنند، اما مصری ها نه .

«عبدالحلیم العشری » استاد روانشناسی دانشگاه «الازهر» نیز گفت، مردم مصر در نوعی ترس بی سابقه به سر می برند و هنوز خون هایی که طی سال های گذشته ریخته شده را به یاد می آورند ، شرایط امنیتی باعث شده مردم دیگر طالب انقلاب نباشند، هر چند نارضایتی وجود دارد، اما ناراضی ها رهبری دارای وزنه در جامعه مصر ندارند.

«سیف المرصفاوی » استاد جامعه شناسی سیاسی گفت، السیسی طی چند سال گذشته زمینه را برای چنین اقداماتی فراهم کرده است . او ابتدا اخوانی ها را از طریق نظامی و امنیتی و اقتصادی و رسانه ای از میدان خارج کرد و حالا برنامه های خود را پیش می برد.

«اسامه امجد» پژوهشگر مسائل سیاسی نیز گفت، السیسی طی سال های گذشته رقیبان خود ار از میدان خارج کرد و شرکای پیشینش را هم کنار گذاشت، پس از پیروزی برای دور دوم ریاست جمهوری وزیر دفاعش را برکنار کرد.

عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر که به تازگی دومین دور ریاست جمهوری اش را آغاز کرده است، اقتصاد را در کنار مبارزه با تروریسم از اولویت های دولت خود اعلام کرده است . به نظر می رسد دولت او زمان مناسبی برای تغییر قیمت حامل های انرژی انتخاب کرده، زیرا انتخابات ریاست جمهوری در این کشور برگزار شد و او هم برای بار دوم به عنوان رئیس جمهوری این کشور انتخاب شد، هرچند هیچ رقیبی برای او باقی نمانده بود و تنها یک نفر با او در این انتخابات به رقابت پرداخت که قبلا از جمله طرفداران خود او بود.

با توجه به شرایط موجود، پیش بینی می شود شرایط برای اقشار کم درآمد و قشر متوسط جامعه مصر سخت تر شود، اما بعید به نظر می رسد این سیاست ها باعث اعتراض های گسترده مردمی شود، زیرا از یک سو رهبری قدرتمندی برای اعتراض ها در مصر وجود ندارد و از سوی دیگر دستگاه های امنیتی کنترل اوضاع را در دست دارند و روز افزایش قیمت ها ، نیروهای پلیس این کشور در پمپ بنزین ها و پایانه های مسافربری حضور پررنگی داشتند و جدا از این، رسانه های این کشور نیز از دولت این کشور نهایت حمایت را دارند و کمتر انتقادی در رسانه ها از عملکرد دولت در داخل این کشور دیده می شود.

منبع: ایرنا

ما را در کانال تلگرامی نبض نفت دنبال کنید