حمایت تمام قد انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور از شرکت‌های دانش بنیان
به گزارش پایگاه خبری نبض نفت در دومین روز از اولین کنفرانس و نمایشگاه مدیریت فناوری محصولات دانش‌بنیان در صنعت نفت که در پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد پنل تخصصی انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور با موضوع و محوریت نقش شرکت‌های دانش بنیان در نوآوری، فناوری و اقتصاد کشور برگزار شد که با استقبال بسیار خوب فعالان صنعت نفت کشور و شرکت‌های دانش بنیان همراه شد.
در ابتدای این مراسم ناصر عاشوری دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور ضمن قدردانی و خوش‌آمدگویی به حاضرین در این پنل تخصصی گفت: بر اساس اصل 44 قانون اساسی پالایشگاههای کشور از جمله شرکت‌هایی بودند که برون سپاری برای آنها رخ داد و واگذار شدند. عاشوری افزود: با توجه به جایگاه پالایشگاهها در کشور به دلیل تامیین سوخت کشور و امنیت اجتماعی و اقتصادی، بعد از برون سپاری لازم بود خلاء مدیریتی آن پر شود. با توجه به اینکه دولت به دلایل حقوقی نمیتواند به بخش خصوصی امر و نهی کند لازم بود که یک تشکیلاتی باشد تا خللی در تولید و عملیات و اداره این مجموعه‌های بزرگ به وجود نیاید. بر همین اساس مدیران شرکت‌های پالایشی کشور انجمن صنفی را تاسیس کردند تا در چهارچوب قوانین، سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌ها را انجام دهند. نمونه کوچک از فعالیت انجمن حضور 9 پالایشگاه بزرگ کشور در همین نمایشگاه است.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور با تاکید بر اینکه ما بدون سر و صدا و بدون دادن شعار از شرکت‌های دانش بنیان حمایت می‌کنیم گفت: یکی از موضوعاتی که ما بدون شعار دادن و سخنرانی کردن پیشران و داوطلب بودیم و آن را عملیاتی کردیم حمایت از شرکت‌های دانش بنیان است. به دلیل تحریم و وابستگی صنعت نفت به کشورهای اروپایی و به دلیل اهمیت تامین سوخت کشور، شرکت‌های پالایشی مجبور بودند مجموعه را سرپا نگه دارند.
عاشوری افزود: واحدهای تولیدی معمولی در ایام تعطیل می‌توانند تعطیل باشند ولی شرکت‌های پالایشی نفت حتی یک روز و یک شیفت در طول سال تعطیل بردار نیستند و باید سه شیفت کار کنند و نیاز کشور را تامین کنند. خوشبختانه از نیمه دوم سال 1396 شرکت‌های پالایشی ایران سوخت مورد نیاز کشور را در همه عرصه‌ها از جمله بنزین، نفت کوره و سوخت هواپیما تامین کرده‌اند و هیچ وارداتی نداشته‌ایم.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور ضمن انتقاد از مصرف بی‌رویه انرژی در کشور گفت: مسابقهای که بین تولید و مصرف در کشور وجود دارد باعث شده در شرایط سختی قرار بگیریم. این موضوع که تولید در پالایشگاهها هم کم شده کذب محض است و آن را تکذیب می‌کنیم. در شرایط اورهال و تعمیرات اساسی ممکن است یکی از واحدها از مدار تولید خارج شود و بعد از مدت کوتاهی دوباره وارد مدار تولید شود و به کارش ادامه دهد.
عاشوری در ادامه با تاکید به اینکه دیگر لازم نیست شرکت‌های دانش بنیان به دنبال ما باشند بلکه این ما هستیم که به سراغ آنها می‌رویم گفت: در انجمن صنفی به این نتیجه رسیده‌ایم که اگر تا الان شرکت‌های دانش بنیان به دنبال ما بودند که به سراغ ما بیایند و با ما تفاهم‌نامه‌ای امضا کنند اما الان ما هستیم که با یک دید باز به سراغ شرکت‌های دانش‌بنیان می‌رویم. این سیاست و رویکرد از دو سال پیش شروع شده و تلاش می‌کنیم که از شرکت‌های دانش بنیان حمایت کنیم.
وی تصریح کرد: از تحصیل‌کرده‌های کشور که با هزار و یک گرفتاری یک واحد را راه‌اندازی می‌کنند حمایت می‌کنیم. از شرکت‌ها و مجموعه‌هایی که توانسته‌اند قطعاتی را در صنعت نفت تولید کرده و ما آن قطعات را جایگزین قطعات اروپایی کنیم حمایت می‌کنیم. با این شرکت‌ها قرارداد یک یا دو ساله بسته می‌شود. با توجه به اینکه بنگاههای اقتصادی ما(پالایشگاهها) از نظر مالی بنگاههای متمکن و قوی هستند از این شرکت‌های دانش بنیان حمایت خواهند کرد.
عاشوری به اورهال شرکت پالایش نفت بندرعباس اشاره کرد که در این اورهال بیش از 75 درصد قطعات آن توسط شرکت‌های داخلی که عموماً‌دانش بنیان هستند تامین شده است. وی در این خصوص گفت: آخرین اورهالی که در پالایشگاههای کشور انجام شده شرکت پالایش نفت بندرعباس بود که حدود 24 هزار قطعه آن تعویض شد. بیش از 75 درصد این قطعات تعویض شده ساخت شرکت‌های داخلی بود. به عنوان یک ایرانی که کشور خودمان را دوست داریم لازم است همکاران خود در شرکت‌های دانش بنیان را هم دوست داشته باشیم و از آنها حمایت کنیم تا آنها به این کشور امیدوار باشند. وظیفه خود می‌دانیم که از شرکت‌های دانش بنیان حمایت کنیم. برای ما باعث افتخار است که در 10 پالایشگاهی که عضو انجمن هستند و بیش از 96 درصد نیاز کشور را تامین می‌کنند حتی یک فرد و کارشناس خارجی نداریم و برای ما مایه مباهات است که از فرزندان و تحصیل کرده‌های خودمان حمایت کنیم. در حال حاضر بیش از 21 هزار نفر در این 10 شرکت مشغول کار بوده و بیمه هستند.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور یک خبر ویژه برای شرکت‌های دانش بنیان داشت. وی در این خصوص گفت: کلیه قطعاتی که در پالایشگاهها مورد نیاز است را لیست کرده‌ایم و در اختیار شرکت‌های دانش بنیان قرار دادهایم و به آنها گفته‌ایم هر شرکتی بتواند این قطعات را تولید کند با آنها قرارداد یک ساله بسته می‌شود و محصول آنها پیش خرید خواهد شد.
عاشوری شرکت‌های پالایشی را سرمایه‌های کشور دانست و گفت: سهامدار مجموعه‌های پالایشی کشور چه حقیقی باشد چه حقوقی در واقع سرمایه‌های ملی این کشور به شمار می‌رود. ما خودمان را موظف می‌دانیم که این سرمایه‌ها را حفظ کرده و سرپا نگه داریم. این شرکت‌های پالایشی در عین اینکه سوخت کشور را تامین می‌کنند به دلیل اینکه سهامدار خصوصی دارند باید اقتصادی هم باشند.
پس از پایان صحبت‌های ناصر عاشوری دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور تفاهم‌نامه‌ای بین شرکت پالایش نفت تهران و پارک فناوری پردیس در خصوص طراحی و ساخت آنالایزر گازی برای نصب بر روی دودکش کوره‌های فرایندی، طراحی و ساخت سیسیتم دور متغییر کردن الکتروموتورهای فن‌های هوایی و الکتروموتور پمپ‌ها و ساخت فرومیتر آلتراسونیک جهت خط فلر پالایشگاه تهران به امضا رسید که مهندس عاشوری تاکید کرد این تفاهم‌نامه ظرف مدت حداکثر دو ماه به قرارداد منجر شود.
دکتر محمدحسن صابر مشاور انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور:
رشد کیفی شرکت‌های دانش بنیان نیازهای صنعت نفت را برطرف میکند
دکتر صابر مشاور انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور معتقد است رشد صرفاً کمی شرکت‌های دانش بنیان هیچ کمکی به صنعت نفت نخواهد کرد و آنچه به برطرف شدن نیازهای صنعت نفت و حرکت به سمت نوآوری و فناوری کمک میکند رشد کیفی است.
در ادامه این پنل تخصصی دکتر محمدحسن صابر مشاور انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور در حوزه توسعه و فناوری گزارش خود در خصوص انقلاب صنعتی چهارم و ضرورت توسعه کارآفرینی فناورانه در صنعت پالایش نفت را ارائه کرد.
دکتر صابر با اشاره به اینکه کشور ایران رتبه اول را در بسیاری از منابع دارد گفت: علیرغم داشتن رتبه اول در بسیاری از منابع، رتبه اول ظرفیت‌های استفاده نشده را در بسیاری از حوزه‌ها داریم. وی افزود: متاسفانه سهم ما از اقتصاد جهانی زیر نیم درصد است و این سهم به جای افزایش رو به کاهش است. همزمان با اینکه GDP ایران باید افزایش پیدا کند GDP جهان نیز در به شدت در حال رشد است. وی افزود: ما اخیراً وارد نسل چهارم انقلاب صنعتی شدهایم. هوش مصنوعی، اینترنت، بیگ دیتا، رباتیک و ... از مولفه‌های نسل چهارم انقلاب صنعتی به شمار میروند. در این بین ما باید بررسی کنیم که از کدام یک از این مولفه‌ها در صنعت نفت و صنعت پالایش استفاده می‌کنیم.
دکتر صابر با اشاره به اینکه متاسفانه در این شرایط سهم ایران از اقتصاد جهانی بسیار ناچیز است گفت در چنین شرایطی باید به فناوری و نوآوری توجه ویژه داشته باشیم.
مشاور انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور با اشاره به عوامل اصلی کسب مزیت‌های رقابتی در پالایشگاههای کشور گفت: ضریب پیچیدگی یکی از مولفه‌های اصلی در مزیت رقابتی در عرصه پالایشگاههای کشور به شمار می‌رود. ضریب پیچیدگی به ما نشان میدهد که پالایشگاههای ما چقدر به سمت فراورده سبک به منظور ارزش افزوده بیشتر در تولید فراورده پیش می‌رود. متاسفانه ضریب پیچیدگی ما نه تنها از سطح پالایشگاههای کشورهای جهان بلکه از پالایشگاههای کشورهای همسایه هم عقبتر است. ضریب پیچیدگی پالایشگاههای ما بین 5 تا 6 است که باید افزایش یابد.
دکتر صابر تولید نفت کوره در
پالایشگاههای ایران را بسیار بالا دانست و گفت: تولید نفت کوره در ایران در مقایسه
با سایر کشورها زیاد است.
وی در ادامه به افزایش خودروهای برقی و استفاده از انرژی تجدیدپذیر اشاره کرد و گفت: از سال 2019 تا 2022 تولید و استفاده از خودروی برقی شیب افزایشی زیادی در سطح جهان داشته و کشور ایران در این عرصه هم عقب است.
دکتر صابر در ادامه گزارش خود نقش شرکت‌های دانش بنیان را در نسل چهارم انقلاب صنعتی بسیار مهم دانست و گفت: برای اینکه بتوانیم به سمت نوآوری حرکت کنیم استفاده از محصولات دانش بنیان نقش مهمی دارد. همچنین شرکت‌های دانش بنیان نقش مهمی در تبدیل نوآوری به فناوری دارند.
وی تاکید کرد: به اعتقاد من صنعت نفت لوکوموتیو اقتصاد کشور است و فناوری‌های استفاده شده در صنعت نفت پیچیده است.
این فعال صنعت نفت کشور تحقیق و توسعه در صنعت نفت را یک رکن اصلی این صنعت دانست و گفت: شرکت‌های دانش بنیان باید در بخش R&D تمرکز زیادی داشته باشند اما شرکت‌های دانش بنیان نمی‌توانند هزینه زیادی در این بخش انجام دهند. ما از یک طرف از شرکت‌های دانش بنیان توقع و انتظار داریم که در بخش R&D سرمایه‌گذاری زیادی کنند اما از طرفی آنها مشکل مالی دارند و حتی در حوزه نیروی انسانی هم مشکل دارند. در حال حاضر عمده هزینه R&D در آمریکا توسط صنعت انجام می‌شود و در ایران نیز باید در این حوزه شرکت‌های دانش بنیان حمایت شوند.
دکتر صابر در خصوص افزایش تعداد شرکت‌های دانش بنیان در کشور گفت: رشد کمی و افزایش تعداد شرکت‌های دانش بنیان در کشور خوب است اما چیزی که به درد صنعت نفت می‌خورد رشد کیفی است.
وی هم افزایی بین شرکت‌های دانش بنیان را ضروری دانست و گفت: چه خوب است شرکت‌های دانش بنیان تعاملات و هم افزایی بیشتری با هم داشته باشند.
وی در بخش پایانی گزارش خود تاکید کرد که نوآوری در نسل چهارم انقلاب صنعتی بسیار مهم است و شرکت‌های دانش بنیان جدا از رقابتی که با هم دارند باید با هم و در کنار هم فعالیت کنند.
دکتر صابر افزود: با توجه به روندهای فناوری پیشنهاد میکنم که شرکت‌های دانش بنیان توانمند را به کار بگیریم و صنعت نفت و پالایشگاههای کشور به سراغ شرکت‌های دانش بنیان بروند. لازم است نیاز از سوی صنعت تعریف شود و شرکت‌های دانش بنیان در آن راستا قدم بردارند و حرکت کنند. ما یک مجموعه به نام مجموعه نوآوری صنعت پالایش نفت که متشکل از پالایشگاههای کشور هستند تشکیل دادهایم و این باعث می‌شود که ریسک و عدم قطعیت حتی در تامین منابع مالی برطرف شود. از طرفی شرکت‌های دانش بنیان هم باید بدانند که به تنهایی نمی‌توانند وارد این کلان فناوری‌ها شوند و لازم است یک یکپارچگی بین آنها ایجاد شود.
با این رویکرد امیدوار هستیم
بتوانیم به آن فناوری‌های اصلی و مورد نیاز صنعت نفت کشور دست پیدا کنیم.
جواد علی‌پور کارشناس ارشد توسعه بازار پارک فناوری پردیس:
افزایش هزینه تحقیق و توسعه اولین اقدام برای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان در صنعت پالایش است
جواد علی‌پور کارشناس ارشد توسعه بازار پارک فناوری پردیس نیز به نقش اقتصاد دانش‌بنیان در صنعت پالایش اشاره کرد و گفت: گذر از خام‌فروشی و ارائه محصولات با ارزش افزوه بالا از اصلی‌‌ترین دغدغه کشور در صنعت پالایش نفت کشور است. برای ایجاد این مهم باید در ابعاد مختلف در صنعت پالایش جریان فناوری و نوآوری ظهور پیدا کند. به عبارتی در صنعت پالایش نیاز به اقتصاد دانش‌بنیان وجود دارد که تولید کالا مبتنی بر فناوری داخلی، عدم تکیه بر نیروی کار ارزان قیمت، به‌کارگیری شرکت‌های دانش‌بنیان، انطاف‌پذیری در تحولات فناوری و توسعه صنعت بر پایه فناوری داخلی از مهمترین مولفه‌های آن به شمار می‌رود.
کارشناس ارشد توسعه بازار پارک فناوری پردیس مهمترین رویکرد اقتصاد دانش‌بنیان در صنعت پالایش نفت کشور را تکمیل زنجیره ارزش صنعت پالایش، جبران کمبود محصولات مورد نیاز صنایع پایین‌دستی، تنوع محصولات قابل عرضه در داخل و خارج از کشور، کاهش واردات محصولات و تجهیزات مورد نیاز کشور و صادرات محصولات نهایی به جای صادرات محصولات پایه در صنعت پتروشیمی ذکر کرد. وی افزود: برای اجرایی کردن اقتصاد دانش‌بنیان در صنعت پالایش نفت با تکیه بر توسعه زنجیره ارزش می‌بایست رویکردهای زیر تقویت شود:
- ایجاد و توسعه کنسرسیوم‌های دانش‌بنیان در صنعت پالایش نفت
- ایجاد هلدینگ‌های نوآوری وابسته به بنگاههای اقتصادی با هدف تعریف زنجیره‌های نوآوری صنعت پالایش
- ایجاد زیست بوم تخصصی صنعت پالایش
- استفاده حداکثری از نهاد و سازمان‌های مربوطه به عنوان بازیگران زیست بوم صنعت پالایش
علی‌پور در ادامه اظهار داشت: اولین اقدام برای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان در صنعت پالایش افزایش هزینه تحقیق و توسعه می‌باشد تا بتوان در تعریف زنجیره‌های نوآوری، فعالیت موثر انجام داد. با تعریف زنجیره‌های نوآوری، بهترین رکن اجرا، زنجیره پارک‌های فناوری می‌باشند که ماموریت اصلی آنها تجاری‌سازی فناوری‌های مرتبط در زنجیره می‌باشد.
آرمان‌فر مدیرعامل شرکت پالایش نفت تهران:
تنها راه نجات پالایشگاهها حرکت به سمت پتروپالایشی شدن است
نقش اقتصاد دانش بنيان در آينده‌پژوهي صنايع پالايشي كشور عنوان گزارشی بود که در این پنل از سوی حامد آرمان‌فر مدیر عامل شرکت پالایش نفت تهران ارائه شد. آرمان‌فر در بخشی از ارائه گزارش خود با اشاره به مفهوم اقتصاد دانش‌بنيان گفت: اقتصاد دانش بنیان منجر به اقتصاد مقاومتی خواهد شد. وی به عوامل موثر بر ضرورت آینده‌پژوهی در صنعت پالایش اشاره کرد و گفت: الزامات زیست‌محیطی، تغيير در بازار محصولات، بحران جهاني آب و انرژي، کاهش هزینه‌ها و استفاده از تكنولوژي هاي نوين از عوامل موثر بر ضرورت آینده‌پژوهی در صنعت پالایش کشور است.
مدیرعامل شرکت پالایش نفت تهران با اشاره به اینکه مصرف بنزین در کشور آینده پالایشگاهها را تحت تاثیر قرار خواهد داد گفت: سال 2025 اوج تولید و استفاده خودروهای بنزینی در جهان خواهد بود و سال ۲۰۲۶ تولید خودروهای بنزینی در جهان کاهش خواهد یافت و این مهم زنگ خطر را برای پالایشگاهها به صدا درخواهد آورد.
آرمان‌فر در خصوص مصرف بنزین در کشور و روند آن گفت: روند مصرف بنزین در ایران از سال 1990 تا سال 2018 یک روند افزایشی بوده است.
وی تاکید کرد: تنها راه نجات پالایشگاهها حرکت به سمت پتروپالایشی شدن است. سرنوشت پالایشگاههای جهان در آینده به پتروشیمی گره خواهد خورد.
مدیرعامل شرکت پالایش نفت تهران با اشاره به سند ۱۴۰۴ صنعت پالایش کشور، افزود: دستیابی به جایگاه اول منطقه به لحاظ ظرفیت پالایشی به منظور ایجاد بالاترین ارزش افزوده از منابع هیدروکربوری، تنوع بخشی به سبد محصولات، اصلاح برخی محصولات بر اساس استاندارد روز جهانی و تامین واحدهاي پتروشیمی با هدف تکمیل زنجیره ارزش محصولات از جمله اهداف این سند هستند.
آرمان‌فر مهم‌ترين مسائل پيش‌روي صنايع پالايشي كشور در سال‌هاي آينده را عدم تناسب عرضه و تقاضای خوراک و فرآورده، ارتقاء استانداردهای آلایندگی، ظرفیت و پیچیدگی پالايشگاه، بحران جهاني آب و انرژی و حاشيه سود پالايشگاه‌ها ذکر کرد.
وی طراحی و ساخت تجهیزات استراتژیک صنعت پالایش نفت، تولید صنعتی کاتالیست‌های مصرفی در فرایندهای پالایشی مانند ایزومریزاسیون، تولید مواد شیمیایی مهم و ضروری فرایندهای پالایشی، اصلاح فرآیندهای ناسازگار با محیط زیست و تبديل آنها به فرآیندهای پاک، استقاده از فناوری نانو و حرکت به سمت تولید و بومی‌سازی لیسانس و دانش فرآیندهای پالایشی را شش نقش مهم شرکت‌های دانش‌بنیان در تامین نیازهای صنایع پالایش کشور برشمرد.
آرمان‌فر در بخش دیگری از سخنانش نقش صنایع پالایشی در حمایت از شرکت‌های دانش بنیان را «پذیرش ریسک استفاده از محصولات دانش بنيان»، «ایجاد بسترهای حقوقی و تسهیلات در شکل‌گیری ارتباطات» و «مشارکت در سرمایه‌گذاری و ايجاد بستر حمایتی تا رسیدن به محصول تجاری» ذکر کرد.
وی در مورد حمایت از شرکت‌های دانش بنیان گفت: شرکت‌های پالایشی باید در دو مرحله به کمک شرکت‌های دانش بنیان بشتابند. یکی در مرحله تحقیق و دیگری در مراحلی که نیاز به حمایت مالی دارند.
این مدیر نفتی کشور که در حال حاضر مسئولیت یکی از پالایشگاههای مهم کشور را بر عهده دارد در خصوص تعاملات پالایشگاهها در ایران نیز گفت: خوشبختانه پالایشگاههای ایران تعامل و همکاری نزدیکی با هم دارند و هر جا نیاز باشد این تعامل و همکاری شکل میگیرد.
لاله ملک‌نیا مدیرکل ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی:
آماده همکاری با صنعت نفت کشور هستیم
در بخش پایانی این پنل تخصصی مهندس ناصر عاشوری از حاضرین در جلسه خواست که در صورت نیاز مسائل مورد نظر و مرتبط با بحث پنل را مطرح کنند که لاله ملک‌نیا مدیرکل ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی پشت تریبون قرار گرفت. مدیرکل ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به بخشی از ظرفیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی از شرکت‌های پالایشی کشور خواست که از این ظرفیت استفاده کنند. وی در این خصوص گفت: در حال حاضر دانشگاه آزاد اسلامی دارای 7 هزار خدمات آزمایشگاهی و 300 مرکز تحقیقاتی است که تعدادی از مراکز تحقیقاتی به صورت تخصصی در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی فعالیت دارند. ملک‌نیا یکی از مزیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی را حضور در تمام نقاط کشور به ویژه استان‌های نفت خیز دانست و گفت: ما این آمادگی را داریم که در هر حوزه‌ای که نیاز باشد به صنعت نفت کشور کمک کنیم.
در پایان این پنل تخصصی مهندس ناصر عاشوری دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت کشور ضمن تقدیر از حاضران در جلسه اظهار امیدواری کرد که با تلاش و همکاری شرکت‌های دانش بنیان و حمایت شرکت‌های پالایشی از این شرکت‌ها صنعت نفت کشور بدون وابستگی به خارج از کشور بتواند به حرکت خود ادامه دهد و نقش موثری در پیشرفت و توسعه همه جانبه کشور داشته باشد.
